Ebeveynin Hazır Oluşu

 

• Ebeveynin kendi ayrılık hikayelerinin bilinçli farkındalığı,

(Kendi ayrılık deneyimleriyle hem hal olamamış ebeveyn bu çocuğuyla bu deneyiminde yoğun bir aktarım yaşayabilir).

• Okula büyük ölçüde güvendiğinden emin olması, 

(Elbette biliyoruz ki biz sinir sistemimizin tolerans penceresi görünmez iplerle çocuğumuza bağlı ve ona güçlenmene kadar ödünç veriyoruz).

• Çocuğunuzla daha öncesinde geçirdiğiniz ayrılık deneyimlerine bakmak,

(Memeden ayrılma, emzik/biberon bırakma, ayrı kalınan günler gibi).

• Tüm ayrıntılarıyla oryantasyon sürecine hakim olmak.

 

Çocuk-Ebeveyn İletişimi

 

• Çocukların ilgisi merak duygusuyla gelişeceği için okulun nerede olduğunu, neye benzediğini, hangi renk olduğunu, içinde neler olabileceğini hayal etmek.
• Aşina olmak hissinin iyi geleceği bilgisinden hareketle okula başlamadan okulu görmek, gezmek ve/veya fotoğraflarına bakmak.
• Eğer mümkün olursa öğretmeniyle baş başa tanışmak.
• Okulun oryantasyon programına çocuğun oyun aracılığıyla hakim olmasına destek vermek.
• Okulun rutinlerinin çocuğa anlatılması ve çocukla bu rutinlerin oyunlaştırılması.
• Günlük hayatınızda bazen çok kısa bazen biraz uzun, çocuğunuzun ritminde ayrılıkları deneyimlemeniz önemli.
• Kendinizin ilk okul deneyimlerini fotoğraflarla anlatmak.

 

Aşamalı Geçiş

 

• Çocuğun bugüne kadar ki hikayesi de gözetilerek sürelerin küçük küçük artırılması.
• Bağlanma figürünün (birincil bakım verenin) öğretmene el vermesi.

(Ona güvendiğini, zor ve keyifli duygularını onunla paylaşabileceğini öğretmenin eşliğindeyken sesli ifade etmesi. Duygusal olarak da onun bağlanma figürü olarak hayatınıza davet etmek)

• Kendi duygularınızın farkında olmaya çabalarken çocuğunuzun sinyallerini de gözlemek çok önemli.
• Kendilik nesnesi dediğimiz yanından çok ayırmadığı oyuncak, uyku arkadaşı, bağlanma figürünün bir eşyası gibi rutinlerini okula taşımasına alan açmak.
• Özellikle ilk zamanlarda çocuğun yeni bir ortama köklenmesine destek olmak amacıyla okul dışında uyaran artırıcı aktivitelerden uzak durmak ve daha çok ebeveynler ile günlük rutinlere bağlı kalmak.
• Okulda çocuğunuz siz olmadan kalmaya başladığında somut olarak ( uyuyup uyanınca, yemek yiyince gibi) ne zaman alınacağını, kimin alacağını söylemek.
• Okula özel alınacak eşya seçimlerini ve getirilecekler planlanmasını birlikte yapmak.
• Okulla ortak bir dil kullanıp tutarlı davranmak.
• Eğer sizinle çocuğunuz ayrılmakta zorlanıyorsa başka birinin bırakmasını denemek.
• Okul dışında okul arkadaşlarıyla küçük gruplar halinde buluşmalar organize etmek.

 

Ayrılık Sürecini Oyunla Desteklemek

 

• Size özel ayrılık rutinleri oluşturmak. Özel ayrılık oyunları, ikinizin de eline yıldız çizme, ayrılığa özel öpüşmeler.
• Saklambaç, ceee gibi oyunlar.
• Legolardan okul yapıp ya da avucuna sığacak küçüklükteki figürlerle bu ayrılık sürecinin canlandırmak.
• Elim sende oyunu ile yakınlaşmak uzaklaşmak.
• Evde okula bırakma sürecini canlandırarak kapıyı kapatıp çocuğun içerde kalması sizin işe gitmeniz gibi oyunları oynamak.
• Sevdiği bir oyuncağını sizin öğretmen olmanız rolüyle okula bırakma oyunu oynamak.
• Yastık savaşı, itip düşürme gibi sizin alt edildiğiniz gücün çocukta olduğu oyunlar.
• Bol bir tişört giyip çocuğunuzu da içinize alıp gezmeniz ve/veya “Senden ayrılamam asla” diyerek ona yapışıkmış gibi davrandığını abartma oyunları.
• Evden çıkmadan bir oyuncağı evde istediği bir yere saklaması ve gelince bulması.
• Okul yolunda bağırarak şarkılar söylemek.
• Okul ev bağlantısını güçlendirmek için okuldan eve getirilecek görevler ile gücünü hissetmesini sağlamak.
• Eve geldiğinde özel bir fiziksel hareket içeren kavuşma oyunu oynama ya da delice dans etmek.
• Sevdiği hayvanlar üzerinden ayrılık hikayeleri uydurmak. 
• Elbette ayrılığa, okula, yeni düzene uyum ile ilgili kitaplar okumak.

 

Psikolog Çiğdem Doğan Bilgin