Biraz sınır koymak ile ilgili düşünelim. Sınır koymak deyince aklınıza ne geliyor? Sizin için sınırın işlevsel olduğu yerler neler? Size küçükken konulan sınırlar nelerdi ve bu sınırlar size nasıl sunuldu? Siz çocuğunuza, çevrenizdekilere sınır koyabiliyor musunuz? Koyduğunuz sınırların dili nasıl?

Şefkatli Sınır Koyma Nedir?

Sınır çoğu insan için olumsuz, kısıtlayıcı, korkutucu kelimelerini içinde barındıran bir sözcük. Gerek erken yaş deneyimlerinden kaynaklı gerek kültürel, çevresel öğretilerden kaynaklı sınırı sert olmayı gerektiren bir yer olarak algılıyoruz. Bu doğru olmayan algıdan kaynaklı olarak günümüzde çoğu ebeveyn çocuğuna sınır koymuyor ya da sınır koyma konusunda oldukça zorlanıyor. Bir de tam tersi şekilde sınır koymanın gerekli olduğunu düşündüğü için sınırı sert, korkutucu, bağıran bir yerden koyan çocuğuna mesafeli olan ebeveynler var. Sınırı, kuralları ya da disiplini böyle katı bir yerden algıladığımızda ortaya iki ayrı uç çıkıyor.

Farklı bir pencereden bakacak olursak; sınırın çocuklara konulup konulmaması ya da çocuklara kendimizce doğru bulduğumuz davranışı yaptırabilmek, onları disipline sokmak değil konumuz. Konu çocuğumuza sınırı koyabiliyorken aynı anda o şefkati de verebilmek, sınıra şefkatinden eşlik edebiliyor olması. Örnek verecek olursam sınırları belirlerken hattın dikenli tellerle değil belki yumuşak yastıklarla kaplı olması diyebilirim, çocukların acıtmayan ama onları koruyan sınırlara ihtiyacı var.

Çocuğun güç kazanımı, özerkleşme sürecine şefkatle yaklaşmak, onu anlayan bir yerden ihtiyacına odaklanan bir yerden ona destek sağlamak çok değerli. Sonrasında güvenliğini tehdit eden bir durum varsa gelişim düzeyine göre açıklayarak sınır koymak sınırdan öte çocuğa alan da açan bir yerde olacaktır.

Kıymetli olan şu ana kadar gidilmiş geleneksel bir düzeni, öğretiyi devam ettirmek yerine çocuğunuzun gittiği yolda şefkatle ona eşlik edebilmek, farklı olanı daha az bilineni deneyimleyebilmek.

 

               Psikolog Ece Caferoğlu